Ως ένα σημαντικό ενδεχόμενο θεωρεί, πλέον, τη διάσπαση του ευρώ η Nomura, αναλύοντας τα σχετικά σενάρια, σε έκθεσή της. Ο οίκος σημειώνει ότι δεν περιλαμβάνει την κατάρρευση του ευρώ στο κεντρικό του σενάριο, ωστόσο δεν μπορεί να αποκλείσει κάτι τέτοιο, καθώς το ρίσκο έχει αυξηθεί σημαντικά το 2011, με την όξυνση της κρίσης χρέους. Αν, λοιπόν, οι ηγέτες δεν καταφέρουν να «ηρεμήσουν» αυτή την όξυνση, τότε οι αγορές ομολόγων θα διατηρήσουν τα υψηλά επιτόκια και το ρίσκο της διάσπασης θα μεγαλώσει. Η Nomura περιγράφει τρία σενάρια για τη διάσπαση της Ευρωζώνης, επισημαίνοντας, όμως, ότι μόνο τα δύο θεωρεί πιθανά.
1. Το πρώτο πιθανό σενάριο αφορά σε μια περιορισμένη διάσπαση της Ευρωζώνης, με την έξοδο κάποιων μικρών χωρών από το ευρώ . Κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί στην περίπτωση πολιτικών δυσκολιών στην Ελλάδα ή την Πορτογαλία, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην απροθυμία της κυβέρνησης να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης και, κατά συνέπεια, στην κατάρρευση των προγραμμάτων διάσωσης.
Με δεδομένο το τεράστιο κόστος που θα έχει μία έξοδος από το ευρώ, δεν θα γίνει με τη θέληση της ίδιας της χώρας, εξηγεί η Nomura. Επιπλέον, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η στήριξη για το κοινό νόμισμα στις χώρες της περιφέρειας παραμένει σχετικά υψηλή. Ομως, αυτό δεν σημαίνει ότι η διάσπαση δεν μπορεί να συμβεί.
Η ελληνική πρόταση για δημοψήφισμα, το Νοέμβριο, έδειξε πώς ένα «πολιτικό ατύχημα» μπορεί να βάλει ξαφνικά τη διάσπαση στην ατζέντα. Σήμερα, το ρίσκο δημοψηφίσματος αυξάνεται και στην Ιρλανδία, όπου ο υπουργός Οικονομικών, Michael Noonan, έχει δηλώσει ότι το δημοψήφισμα για την αλλαγή των Συνθηκών θα αποτελέσει δημοψήφισμα για την παραμονή της χώρας στο ευρώ.
2. Το δεύτερο σενάριο, που επίσης έχει πιθανότητες να συμβεί, είναι μια εξέλιξη τύπου big bang, που μπορεί να προκύψει, σύμφωνα με τη Nomura, από τη χρεοκοπία μιας μεγάλης χώρας του ευρώ, όπως είναι η Ιταλία. Σε ένα τέτοιο σενάριο, η μεγάλη πλειοψηφία των ευρωπαϊκών τραπεζών θα καταστεί αφερέγγυα και η ΕΚΤ δεν θα μπορεί πια να τις χρηματοδοτήσει. Επομένως, το σενάριο καταλήγει στην πλήρη κατάρρευση της Ευρωζώνης.
Ενώ οι συγκλίνουσες εκτιμήσεις δίνουν πολύ μικρές πιθανότητες σε ένα τέτοιο σενάριο, υπάρχει μία αντίφαση σε σχέση με τις πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες που δίνει η αγορά στο ενδεχόμενο μιας ιταλικής χρεοκοπίας. Τα ιταλικά CDS δείχνουν ότι οι πιθανότητες χρεοκοπίας της χώρας αγγίζουν το 30%-40% σε ορίζοντα 5ετίας.
Επιπλέον, και σε αυτή την περίπτωση, δεν μπορεί να αποκλειστεί ένα «ατύχημα», που ωστόσο θα προέλθει από το μέτωπο των αγορών και της οικονομίας. Η εκροή καταθέσεων από το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα δείχνει την αποσταθεροποίηση των διασυνοριακών ροών κεφαλαίου. Εάν η κατάσταση αυτή επιδεινωθεί, θα μπορούσε να προκαλέσει την αποσταθεροποίηση του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος στο σημείο που οι ανησυχίες για τη διάσπαση του ευρώ θα αρχίσουν να γίνονται αυτοτροφοδοτούμενες.
3. Το τελευταίο σενάριο το οποίο δεν θεωρείται πιθανό όμως, αφορά σε μια σταδιακή διάλυση της Ευρωζώνης που θα θυμίζει «ξεφλούδισμα κρεμμυδιού»(όπου σε βάθος χρόνου, η μία μετά την άλλη οι αδύναμες χώρες θα αποχωρούν από το ευρώ, έως ότου στη νομισματική ένωση απομείνουν μόνο οι χώρες του πυρήνα), είναι, σύμφωνα με τη Nomura, πολύ απίθανη, για πρακτικούς λόγους. Η διαδικασία της σταδιακής και σχετικά τακτικής εξόδου των χωρών θα λάβει τέλος, μόλις αυτή φτάσει σε μια από τις μεγάλες οικονομίες, όπως είναι η Ιταλία ή η Ισπανία. Σε αυτό το σημείο, η διαδικασία θα ξεφύγει από τον έλεγχο, οδηγώντας σε μια κατάρρευση τύπου big bang, που δεν θα αφήσει ανεπηρέαστες τις μεγάλες οικονομίες του πυρήνα.
Πρακτικά, το ευρώ δεν μπορεί να επιβιώσει από τη χρεοκοπία και την έξοδο μιας χώρας, όπως η Ιταλία, τονίζει ο οίκος. Και αυτό γιατί η Ιταλία αποτελεί, εκτός από ένα εκ των ιδρυτικών μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, και αναπόσπαστο μέρος του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η έξοδος της χώρας από το ευρώ θα προκαλέσει ζημιές για τις γαλλικές τράπεζες, ίσες με το 20% του γαλλικού ΑΕΠ. Ετσι, ενώ μια χρεοκοπία/έξοδος της Ελλάδας ή της Πορτογαλίας θεωρείται διαχειρίσιμη για το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα, μια ιταλική χρεοκοπία δεν είναι.
Την ίδια ώρα ο οικονομολόγος και σύμβουλος του Σόιμπλε Κλέµενς Φούεστ, δηλώσει στο ΒΗΜΑ της Κυριακής, πως κατά τη γνώμη του “Η Ελλάδα είναι ήδη χρεοκοπημένη”. Θεωρεί ότι το «κούρεµα» του 50% δεν είναι αρκετό και τονίζει πως «το καλύτερο που θα μπορούσε να κάνει η ελληνική κυβέρνηση θα ήταν να δηλώσει πως δεν μπορεί να εξοφλήσει τα χρέη της, διεκδικώντας έτσι, καλύτερο διακανονισμό».
“Μόνο ένα συνολικό πρόγραμμα οικονομικής μεταρρύθμισης, μπορεί να σώσει την Ελλάδα από την έξοδο από το ευρώ” δηλώνει στη Realnews ο επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank Τόμας Μάγερ. Διερωτάται ωστόσο αν η κυβέρνηση έχει χρόνο για να προωθήσει τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις και αν η κοινωνία αντέχει νέες θυσίες.