Το Κρατικό Μουσικό Θέατρο της Μόσχας Στανισλάφσκι Νεμίροβιτς-Ντατσένκο επιστρέφει στην Αθήνα, για να παρουσιάσει στο Θέατρο Badminton την όπερα «La Traviata» με αφορμή τη συμπλήρωση 200 χρόνων από τη γέννηση του Τζουζέπε Βέρντι. Ο σκηνοθέτης της παράστασης που είναι και ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Θεάτρου Στανισλάφσκι Αλεξάντρ Τίτελ, μίλησε στον Αθήνα 9.84 και στην Έλενα Κοντράτοβα.
Ερ. Αλέξαντρ Μπορίσοβιτς, πείτε μας ποιες είναι οι διαφορές της δικής σας σκηνοθεσίας από τις άλλες; Τι είναι αυτό που την κάνει να ξεχωρίζει; Ιντριγκάρετε το αθηναϊκό κοινό.
Αλ.Τ.: «Νομίζω ότι εδώ και διακόσια χρόνια, αυτή η όπερα είναι τόσο δημοφιλής που σε κάθε περίπτωση προκαλεί το ενδιαφέρον του θεατή: είτε στην Αθήνα, είτε στη Μόσχα, είτε στο Παρίσι, είτε στην Αγία Πετρούπολη. Αλλά, χωρίς αμφιβολία, ο θεατής θα δει σ'εμάς μια διαφορετική παράσταση. Παρά το γεγονός ότι η πλοκή εξελίσσεται στα μέσα του 19ου αιώνα, έκανα αυτή την παράσταση πολύ μοντέρνα, πολύ σύγχρονη. Αυτό το έργο αφηγείται την ιστορία μιας γυναίκας, μιας εξαιρετικής γυναίκας και τη ζωής της. Επίσης, μας μιλά για τα έθιμα που επικρατούσαν στην κοινωνία, μια κοινωνία γνωστή και ως η «χρυσή νεολαία». Με αυτές τις λέξεις θέλω να περιγράψω την παράσταση. Το θέαμα, πάντως, είναι ασυνήθιστο. Ξέρετε, πριν από λίγο καιρό με αυτή την παράσταση κάναμε περιοδεία στις Ηνωμένες Πολιτείες. Δεν ξέρω, ίσως δεν θα ήταν σεμνό εκ μέρους μου, αλλά θέλω να πω ότι, οι παραστάσεις εκεί γνώριζαν ιδιαίτερα μεγάλη επιτυχία».
Ερ. Κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, το θέμα της εκδιδόμενης γυναίκας είναι πολύ επίκαιρο σε μια κοινωνία, μέρος της οποίας βιώνει την απαξίωση των ηθικών αξιών. Αλεξάντρ Μπορίσοβιτς, νομίζετε ότι η «Βιολέτα» πολλαπλασιάζεται και ζει ανάμεσά μας;
Αλ.Τ.:«Ναι! Νομίζω ότι οι «Βιολέτες», όπως και εκείνοι που τις πατρονάρουν, παρέχοντάς τους τα χρήματα, καθώς και ανθρώπους που είναι ερωτευμένοι μαζί τους, όπως και γονείς, οι οποίοι δεν θα ήθελαν τα παιδιά τους να συνδέονται με γυναίκες, σαν τη Βιολέτα είναι πάρα πολλοί. Αυτή είναι μια καθημερινή ιστορία. Ξέρετε, ο θεατής πάντα θέλει να δει κάτι απίστευτα πολυτελές, όμορφο, αλλά στην πραγματικότητα, αν θα το καθαρίσεις από το υπερβολικό στρώμα ομορφιάς και πολυτέλειας, εκείνο που απομένει δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια συνηθισμένη ιστορία. Αυτά τα πράγματα συμβαίνουν παντού: μεταξύ των πολύ γνωστών πολιτικών στην Ιταλία, την Αγγλία, τη Ρωσία και σε άλλες χώρες. Βλέπετε, αυτή είναι πλέον μια καθημερινή ιστορία. Νομίζω ότι, το πιο σημαντικό είναι ότι δεν πρέπει να βλέπουμε μια φανταστική ιστορία, κάποιο είδος παραμυθιού, αλλά να δούμε μια πολύ αληθινή ιστορία, όπου ένας άνθρωπος με καρδιά και μυαλό είναι όμηρος της ζωής που επέλεξε, και εννοώ, φυσικά, τη Βιολέτα».
Ερ. Η προσωπική στάση σας για τις γυναίκες, όπως η Βιολέτα ;
Αλ. Τ.: «Θέλω να πω (γέλια), ότι η κοινωνία τις χρειάζεται. Ο πολιτισμός μας υπάρχει εδώ και χιλιάδες χρόνια, αλλά ποτέ δεν ήταν σε θέση να απαλλάξει τη κοινωνία από τις γυναίκες που πουλάνε το κορμί του. Προφανώς υπάρχει κάτι στην κοινωνία μας και στη στάση της απέναντι στην αγάπη και το σεξ, η οποία ενθαρρύνει την ύπαρξη των εν λόγω οίκων».
Ερ. Τι είναι σημαντικό για σας τα σχόλια των κριτικών ή τα σχόλια του κοινού;
Αλ. Τ.: «... φυσικά του κοινού».
Ερ. Μερικές φορές είναι τα ίδια;
Αλ. Τ.: «Συμβαίνει».
Ερ. Στα έργα σας, έχετε καταπιαστεί με ελληνικό θέμα;
Αλ. Τ.: «Ξέρετε, μόνο σε θεατρικές παραστάσεις. Όχι στην όπερα. Όταν κάνω μάθημα στους φοιτητές, στο Ινστιτούτο Θεάτρου, να είστε βέβαιοι ότι πολύ συχνά αναφερόμαστε στην αρχαία ελληνική τραγωδία, στα αξιόλογα έργα αρχαίας ελληνικής δραματουργίας των Σοφοκλή, Ευριπίδη, Αριστοφάνη, Αισχύλου και ξανά και ξανά βυθίζεσαι σε αυτόν τον απίστευτο θησαυρό, αυτές τις αιώνιες αξίες. Αυτό είναι για πάντα! Ο Όμηρος, τον οποίο ξαναδιαβάζω για εκατοστή φορά. Δεν μπορώ να πω ότι ασχολήθηκα στην όπερα με ελληνικό θέμα, αν και εδώ και πολύ καιρό με απασχολεί αυτό το θέμα και ψάχνω ευκαιρία για την υλοποίηση του. Θα σας πω ένα μυστικό: Θέλω να κάνω ένα «ελληνικό τρίπτυχο» που θα ενώσει τους θρύλους και τους μύθους αναφορικά με τη γέννηση του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Μπορώ ακόμη και να σας αποκαλύψω ότι οι τρεις όπερες, που θα ήθελα να ενταχθούν στο«Ελληνικό Τρίπτυχο»είναι: «Ιφιγένεια εν Ταύροις» του Γκλουκ, «Ιδομενέας»του Μότσαρτ και «Μήδεια» του Λουίτζι Κερουμπίνι. Με αυτά τα έργα, θα ήθελα να δημιουργήσω το «Ελληνικό Τρίπτυχο». Τρεις όπερες που θα μπορούσαν να μας πουν τι συνέβη τότε, τι συμβαίνει τώρα, και ίσως στην αιωνιότητα».
Ερ. Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό σας όταν ακούτε τη λέξη «Ελλάδα»;
Αλ. Τ.: «Για μένα είναι κυρίως τα ιστορικά βιβλία, τα οποία με συνεπήρανε στην παιδική μου ηλικία, είναι ο Όμηρος, ο οποίος βρίσκεται σε ένα ράφι, όπου υπάρχουν τα πιο ακριβά και τα πιο αγαπημένα μου βιβλία. Η Ελλάδα είναι η αυγή και η βάση του ευρωπαϊκού και του παγκόσμιου πολιτισμού, της δραματουργίας, του θεάτρου. Αυτή είναι η βάση του πολιτικού πολιτισμού, επειδή τόσο η τυραννία, όσο και η δημοκρατία, ως μορφές διακυβέρνησης, προέρχονται από την Ελλάδα. Η Ελλάδα είναι το λίκνο ενός πολιτισμού από τη μία πλευρά και από την άλλη πλευρά, σήμερα είναι πιθανώς μια διαφορετική χώρα. Πολλοί, όπως μπόρεσα να διαπιστώσω όταν επισκέφθηκα την Ελλάδα, θυμούνται τις ρίζες τους. Υπάρχουν όμως και πολλοί που δεν τις θυμούνται. Αλλά εκεί, όπου έχω πάει είναι μια πολύ όμορφη γη με φιλόξενους ανθρώπους, με υπέροχη θάλασσα, με ένα υπέροχο κλίμα, με πολύ νόστιμη μεσογειακή κουζίνα... Λοιπόν, τα πράγματα που έρχονται στο μυαλό μου, οι αισθήσεις αυτές, ως επί το πλείστον είναι πολύ ωραίες».
Ερ. Κύριε Τίτελ, η Ελλάδα διέρχεται μια οικονομική κρίση. Τι θέλετε να ευχηθείτε στους Έλληνες;
Αλ. Τ.: «Πριν λίγο καιρό ήμουν στην Ελλάδα. Όλη την ώρα άκουγα για την οικονομική κρίση. Παρακολουθώ από κοντά και με ενδιαφέρον αυτή τη ιστορία, όταν συζητούν για νέο δάνειο από το ΔΝΤ και την ΕΕ, και αν θα βγει η χώρα από την Ευρωζώνη. Ναι, κατά πάσα πιθανότητα, υπάρχει μια κρίση, υπάρχει ανάγκη να «σφίξουν οι ζώνες», αλλά η Ελλάδα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της Ευρώπης. Θα ξεπεράσει τις σημερινές δυσκολίες της και της εύχομαι αυτό να γίνει το συντομότερο δυνατόν και όσο το δυνατόν ανώδυνα. Φυσικά, πολύ λυπάμαι για τη νεολαία, για τους νέους που δεν έχουν δουλειά, δεν έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση, αλλά και όταν τα καταφέρνουν και τελειώνουν πάλι δεν βρίσκουν δουλειά στην πατρίδα τους. Αυτή είναι ίσως η πιο σοβαρή πλευρά της κρίσης και οι συνέπειές της. Η Ελλάδα πρέπει να προσέξει τα παιδιά της. Αυτό θα ήθελα να ευχηθώ. Επειδή οι νέοι είναι το μέλλον της χώρας».
Συντελεστές της παράστασης
Μουσική διεύθυνση - Διεύθυνση Συμφωνικής Ορχήστρας του Θεάτρου Στανισλάφσκι: Felix Korobov
Σκηνοθεσία: Alexander Titel
Σκηνικά: Vladimir Arefiev
Διεύθυνση χορωδίας: Stanislav Lykov
Διανομή
Violetta Valery: Hibla Gerzmava (22, 23/11), Maria Pakhar (24/11)
Alfredo Germont: Sergey Balashov, Nazhmiddin Mavlyanov
Giorgio Germont: Andrey Baturkin, Alexey Shishlyaev, Arsen Sogomonyan
Gastone: Valery Mikitsky
Flora Bervoix: Natalia Vladimirskaya
Barone Douphol: Roman Ulybin
Marchese d'Obigny: Denis Makarov
Dottore Grenvil: Dmitri Stepanovich
Annina: Valeria Zaitseva
Παραστάσεις: 23, 24 και 25 Νοεμβρίου
Θέατρο Badminton, Κεντρική Σκηνή
Εισιτήρια: από 20 ευρώ
Το τρέιλερ της παράστασης: