Πρωτοχρονιάτικα έθιμα που αναβιώνουν απ'άκρη σ'άκρη του πλανήτη με τους ανθρώπους να εύχονται για ακόμα μια χρονιά στον εαυτό τους και στα αγαπημένα τους πρόσωπα «κάθε ευτυχία» και να προσπαθούν μέσα από τα έθιμα τους να «καλοπιάσουν» την τύχη τους!
Ηνωμένες Πολιτίες -Ν.Υόρκη
Το πιο διάσημο έθιμο στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι η πτώση μιας μεγάλης κρυστάλλινης μπάλας στο Times Square της Νέας Υόρκης. Χιλιάδες άτομα μαζεύονται για να δουν την κάθοδο της μπάλας που διαρκεί όσο και το τελευταίο λεπτό του χρόνου.
Iσπανία - Πορτογαλία
Όποιος έχει βρεθεί στην αλλαγή του χρόνου σε κεντρική πλατεία της Βαρκελώνης ή της Μαδρίτης, γνωρίζει ότι την τύχη φέρνουν τα... σταφύλια! Tο σταφύλι κατέχει κυρίαρχη θέση στην Πρωτοχρονιά τους και μόλις το παραδοσιακό ρολόι χτυπήσει 12 Iσπανοί και Πορτογάλοι αρχίζουν και τρώνε, μία - μία 12 ρώγες σταφύλι, κάνουν δώδεκα ευχές και εύχονται να πραγματοποιηθούν. Στην Ισπανία, το βράδυ της 5ης Ιανουαρίου τα παιδιά τοποθετούν τα παπούτσια τους στα μπαλκόνια ή στα παράθυρα. Η επόμενη μέρα δηλαδή η ημέρα των Θεοφανίων, είναι η μέρα κατά την οποία οι τρεις μάγοι προσκύνησαν το νεογέννητο Ιησού και του πρόσφεραν τα δώρα τους. Σύμφωνα με την παράδοση, οι τρεις μάγοι έρχονται το βράδυ πριν τα Θεοφάνια και γεμίζουν τα παπούτσια των παιδιών με δώρα.
M. Bρετανία
Στην Μ. Βρετανία όλο και λιγότερα παιδάκια τηρούν το έθιμο, αφού τα τζάκια στις μεγάλες πόλεις έχουν μειωθεί. Στις επαρχίες όμως, γράφουν ένα γράμμα στον Άγιο Βασίλη, στο οποίο αναφέρουν αναλυτικά τα δώρα που θέλουν και το ρίχνουν στο τζάκι, αφού ο Άγιος μπαίνει από την καμινάδα. Το γράμμα όμως πρέπει να καεί σιγά - σιγά και όχι με την μία, γιατί τότε αναγκάζονται να το ξαναγράψουν!
Βραζιλία
Μεγάλη σημασία στην τύχη δίνουν οι Βραζιλιάνοι, που για γούρι ντύνονται στα λευκά και με την αλλαγή του χρόνου πηγαίνουν στην θάλασσα, όπου ρίχνουν λευκά λουλούδια - δώρο στην θεά της καλοτυχίας, Γιαμαντζά και χορεύουν. Νωρίτερα έχουν διακοσμήσει τα σπίτια τους με λευκά φωτάκια, λευκά κεράκια και λευκά λουλούδια, ενώ το τραπέζι είναι γεμάτο όσπρια, που δηλώνουν την αφθονία.
Ουκρανία
Στην Ουκρανία την τύχη φέρνει η... αράχνη! Για τον λόγο αυτό στο χριστουγεννιάτικο δέντρο μαζί με τα στολίδια βάζουν και μερικές αράχνες, ενώ παρακαλάνε να δουν ζωντανή αράχνη στο σπίτι την πρωτοχρονιά, αφού αυτό είναι σημάδι, ότι όλα θα πάνε καλά στην οικογένεια.
Xονγκ - Kονγκ
Στο Χονγκ-Κονγκ, οι κάτοικοι εκδηλώνουν την αγάπη με... χρήματα! Αυτό είναι το δώρο που περιλαμβάνεται στον κόκκινο φάκελο με το όνομα του παραλήπτη. Συνήθως βέβαια δώρο παίρνουν μόνο τα παιδιά και οι ανύπαντροι, ενώ το χρώμα με το οποίο είναι τα πάντα στολισμένα είναι το κόκκινο!
Αργεντινή
Οι Αργεντινοί δεν περιμένουν τα δώρα τους στις κάλτσες το τζάκι. Κάθε μέλος της οικογένειας τοποθετεί ένα ζευγάρι από τα αγαπημένα του παπούτσια στην πόρτα της εισόδου. Με την αλλαγή του χρόνου, κυρίαρχη θέση έχουν τα πυροτεχνήματα και απαραιτήτως ο χορός, ενώ αντίθετα με άλλες χώρες, δεν υπάρχουν τυχερά παιχνίδια.
Γαλλία
Την παραμονή της πρωτοχρονιάς τα παιδιά αφήνουν τα παπούτσια τους δίπλα από το τζάκι για να τους τα γεμίσει με γλυκά και ξηρούς καρπούς ο πατέρας των Χριστουγέννων (Papa Noel), ο οποίος θα κατέβει από την καμινάδα καθώς κοιμούνται. Ο Papa Noel συνοδεύεται από έναν άλλο παππούλη, τον Pere Fouettard, ο οποίος δέρνει ελαφρά τα παιδιά που ήταν άτακτα κατά τη διάρκεια του χρόνου.
Λιθουανία
Εκεί πιστεύουν ότι ο Άγιος Βασίλης φέρνει τα δώρα του όχι σε μία μέρα (ή νύχτα) μόνο αλλά καθ'όλη τη διάρκεια της περιόδου από 24 Δεκεμβρίου μέχρι τις 4 Ιανουαρίου, δηλαδή για μια περίοδο 12 ημερών. Τα δώρα τοποθετούνται κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο, όμως ανοίγονται στις 4 Ιανουαρίου.
Ιράν
Πρωτοχρονιά στην αρχή της άνοιξης και συγκεκριμένα στις 21 Μαρτίου. Η ιρανική πρωτοχρονιά αποκαλείται «Νορούζ», που σημαίνει «νέα ζωή» . Οι γιορτές διαρκούν 13 μέρες, ενώ τα γιορτινά τραπέζια είναι στρωμένα με τα επτά "S". Samanoo (φυτρωμένο σιτάρι), Sumak (σουμάκ, τοπικό ποτό), Serkeh (ξίδι), Seeb (μήλα), Sekkeh (χρυσά νομίσματα), Sombol (ζουμπούλια), Sear (σκόρδο) που συμβολίζουν την υγεία, την ομορφιά, την ευτυχία, την ευημερία και την υπομονή.
Κίνα
To 2013 στην Κίνα είναι η Χρονιά του Φιδιού για όσους ασχολούνται με το Κινεζικό ημερολόγιο. Ο δράκος είναι η πιο δημοφιλής φιγούρα της κινέζικης πρωτοχρονιάς, γνωστής ως Yuan Tan, που γιορτάζεται μεταξύ 21 Ιανουαρίου και 20 Φεβρουαρίου. Η δυνατή μουσική και τα κλεισμένα με χαρτιά παράθυρα διώχνουν τα κακά πνεύματα, ενώ το μανταρίνι έχει την τιμητική του και δίνεται πάντα ως δώρο σε ζευγάρι.
Αιθιοπία
Το Ιουλιανό ημερολόγιο της Αιθιοπίας επιβάλει ανοιξιάτικη πρωτοχρονιά (Enkutatash, το πολυτιμότερο των δώρων) και δώρα μπουκέτα από τα περίφημα Meskel Flowers.
Ινδία
Το Diwalli είναι η γιορτή του φωτός. Λάμπες και κεριά, παντού για τους Ινδούς, οι οποίοι ταξιδεύουν μέχρι τον Γάγγη για το τελετουργικό τους μπάνιο.
Μεξικό
Η 28η Δεκεμβρίου, δηλαδή η μέρα κατά την οποία ο Ηρώδης διέταξε τη σφαγή των νηπίων, είναι όπως η δική μας πρωταπριλιά, μια μέρα γεμάτη ψέματα και φάρσες. Η 1η Ιανουαρίου λέγεται "Dia de los Reyes", δηλαδή «η μέρα των βασιλιάδων ή των μάγων», οπότε και τα μικρά παιδιά παίρνουν τα δώρα τους. Την ίδια μέρα, κόβεται και μια παραδοσιακή πίτα η οποία περιέχει μια μικρή κούκλα που συμβολίζει τον νεογέννητο Χριστό. Όποιος βρει την κούκλα μέσα στο κομμάτι του, πρέπει να δεξιωθεί φίλους και συγγενείς στις 2 Φεβρουαρίου.
Σκωτία
Στη Σκωτία, μετά την έλευση του καινούργιου χρόνου οι γείτονες επισκέπτονται ο ένας τον άλλο και ανταλλάζουν ευχές. Ο κάθε γείτονας παίρνει μαζί του ως δώρο ένα ξύλο για τη φωτιά ή ένα ψωμί. Στο Εδιμβούργο ο εορτασμός Hogmanay είναι ο μεγαλύτερος σε ολόκληρη τη χώρα και αποτελείται από ένα ολονύχτιο πάρτι στους δρόμους.
Ιαπωνία
Στην Ιαπωνία, τα Χριστούγεννα δεν αποτελούν επίσημη γιορτή αφού μόνο το 1% του πληθυσμού της είναι Χριστιανοί. Ωστόσο, οι Ιάπωνες έμαθαν τα Χριστούγεννα από τους δυτικούς και πλέον τρώνε και εκείνοι γαλοπούλα και στολίζουν χριστουγεννιάτικο δέντρο. Τα δώρα όμως τους τα φέρνει ο Hoteiosho, μια θεότητα του ιαπωνικού πάνθεον. Πώς ξέρει ποια παιδιά ήταν καλά και ποια όχι; Έχει μάτια και στο πίσω μέρος του κεφαλιού και τα βλέπει όλα.
Επιμέλεια: Γιώργος Φωκιανός